ISTORIJAT MARTOVSKOG FESTIVALA
Prvo izdanje Beogradskog festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma održano je u okviru Festivala jugoslovenskog filma od 24. do 30. juna davne 1954. godine u pulskoj Areni.
Nakon šest godina, Festival se seli u Beograd, gde je prvi put održan od 4. do 9. marta 1960.
Pod imenom Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma prvi put je održan 2004. Jedan je od najstarijih evropskih filmskih festivala.
Grad Beograd je od 2017. godine organizacione, stručne, administrativne, finansijske i tehničke poslove za potrebe festivala poverio Domu omladine Beograda, ustanovi kulture čiji je osnivač.
Festival je od svojih početaka bio važan za promociju domaćeg dokumentarnog i kratkog igranog, animiranog i eksperimentalnog filma. Kao mesto domaćih premijera, Festival je bio i ostao tačka susreta domaćih i inostranih profesionalaca, studenata filmskih škola i akademija i ljubitelja filma.
Reditelji koji su za svoje dokumentarce i kratke igrane filmove nagrađivani na ovoj manifestaciji postajali su, kao po pravilu, velikani jugoslovenske, odnosno srpske kinematografije: Stjepan Zaninović, Krsto Škanata, Zlatko Bourek, Ante Babaja, Vlatko Gilić, Krsto Papić, Stole Popov, Bato Čengić, Puriša Đorđević, Dušan Makavejev, Zdravko Randić, Predrag Golubović, Petar Lalović…
Dušan Vukotić upravo je na ovom festivalu dobio glavnu nagradu za svoje remek-delo „Surogat“, da bi samo mesec dana kasnije bio nagrađen i Oskarom za pomenuti animirani film.
Čuvajući bogatu tradiciju, Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma (u javnosti popularno nazvan Martovski festival) u 21. veku prati savremene tokove u filmskoj umetnosti i tehnologiji, prikazuje filmove visokog umetničkog kvaliteta i podstiče dalji razvoj domaće filmske proizvodnje.
Jedan od najstarijih filmskih festivala u Evropi i svetu 2023. obeležava veliki jubilej, kakav do sada nije imao nijedan filmski festival u Srbiji i nekadašnjoj Jugoslaviji – 70 godina od osnivanja. U susret značajnom jubileju, na Dan državnosti Srbije, stiglo je izuzetno priznanje: ukazom predsednika Republike Srbije Martovski festival odlikovan je Sretenjskim ordenom trećeg stepena, za naročite zasluge za Republiku Srbiju i njene građane u javnim i kulturnim delatnostima.
Povodom jubileja, u izdanju Doma omladine Beograda objavljena je kapitalna monografija „Martovski festival 1954 – 2023: filmski put dug 70 godina“ (priređivač prof. Radenko Ranković) koja na sveobuhvatan način podseća javnost na značaj ovog festivala kako u kontekstu srpskog, tako i u kontekstu nekadašnjeg jugoslovenskog kulturnog prostora.
Martovski – Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma je stalna manifestacija u oblasti kulture od značaja za grad Beograd.
